سرویس فرهنگ و هنر مشرق - در قسمت نخست این گزارش (اینجا) به چگونگی فعالیت‌های ضدامنیتی احسان رسول‌اف مدیر گالری محسن و مدیر مجموعه پلمب شده کوشک رزیدنسی پرداختیم، با اینحال اگر انجام اقدامات فوق را با در نظر گرفتن پشتوانه مالی تصور کنیم، قطعا رسیدن به این موضوع که چه کسی و یا کدام مجموعه اسپانسرینگ اقدامات ضدامنیتی در حوزه هنر و سینما را عهده‌دار است، یکی از تکه‌های مهم این پازل خواهد بود.

گروه توسعه هنر ایران با نماد «وهنر» در فرابورس در سال ۱۳۹۶ با اهداف اعلامی چون ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه هنر در رشته‌های مختلف آغاز به کار کرد. البته سابقه تشکیل آن به دوسال قبل و برگزاری جلسات سرمایه‌گذاران حوزه هنر با علی جنتی وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی باز می‌گردد که این گعده ماهیانه منجر به تاسیس گروه توسعه هنر می‌شود.

این گروه از ۵ شرکت با نام‌های توسعه هنر پیشرو پارسی، گسترش هنر ماندگار آویژه، هورخش آسمان پارسی، باغچه ذهن پارسی و پویانوین ماندگار تشکیل شده است که در ترکیب سهامداران آن، حضور یک نام معروف توجه‌ها را به خود جلب می‌کند؛ جلال رسول‌اف رئیس هیات مدیره گروه توسعه هنر ایران و مدیرعامل برکنار شده بانک آینده و از همه مهم‌تر، پدر احسان رسول اف!

به نظر می رسد کلید معمای پشتیبانی مالی از فعالیت‌های ضدامنیتی احسان رسول‌اف در حوزه هنر، در مراودات مالی او با هلدینگی است که رسول‌اف پدر ریاست هیات مدیره آن را بر عهده دارد؛ مراوداتی که در ادامه برخی موارد آن بیان می‌شود.

ناگهان درخت

در بررسی اسناد مالی مربوط به گروه توسعه هنر، یکی از موارد سرمایه‌گذاری این گروه مربوط به قرارداد تهیه، تولید و آماده سازی فیلم سینمایی ناگهان درخت است که به مبلغ ۴۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال در این پروژه از طریق شرکت باغچه ذهن پارسی از زیرمجموعه‌های هلدینگ توسعه هنر سرمایه‌گذاری شده است.

ناگهان درخت فیلم سینمایی به نویسندگی و کارگردانی صفی یزدانیان و تهیه‌کنندگی پیمان معادی بازیگر و تهیه‌کننده دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی است که مجری طرح آن نیز مهدی معزی از دوستان نزدیک احسان رسول‌اف و مجری طرح فیلم دیگر رسول‌اف یعنی «بمب: یک عاشقانه» است.

پیش از پرداختن به موضوع فیلم سینمایی ناگهان درخت، باید به روابط نزدیک و مراودات میان احسان رسول‌اف با پیمان معادی اشاره کرد که میان این دو بده بستان‌های قابل توجهی حکم‌فرماست.

همکاری نزدیک این دو با فیلم «بمب یک عاشقانه» باز می‌گردد که در آن رسول‌اف بعنوان تهیه‌کننده و معادی بعنوان نویسنده و کارگردان حضور داشتند، البته احسان رسول‌اف از ابتدای تولید این فیلم به عنوان سرمایه‌گزار در پروژه حضور داشت اما از آنجا که هنوز پروسه مربوط به صدور کارت تهیه‌کنندگیش صادر نشده بود ابتدا خود معادی بود که برای دریافت پروانه ساخت اقدام کرد و به در بسته خورد و سپس این مانی حقیقی بود که از راه رسید و پروانه تولید را گرفت، لیکن پس از صدور کارت تهیه‌کنندگی احسان رسول اف، پروژه مجددا به نام رسول اف خورد تا پیمان معادی هم مجبور به عذرخواهی و دلجویی از مانی حقیقی شود.

همکاری این دو در عرصه فیلم‌سازی و تهیه‌کنندگی تا آنجا پیش می‌رود که پیمان معادی در پست اینستاگرامی دیگری از حمایت‌های احسان رسول‌اف و سرمایه‌گذاری او در پروژه‌ه بمب یک عاشقانه و ناگهان درخت تقدیر می‌کند.

این روابط نزدیک معادی و احسان رسول اف نهایتا منجر به آن می‌شود تا گروه توسعه هنر با ریاست هیات مدیره جلال رسول اف و مدیرعاملی سولماز وزیرزاده، پروژه‌ای که تهیه‌کنندگی آن اسما بر عهده معادی و رسما تامین مالی و سرمایه‌گذاری آن بر عهده رسول‌اف است را خریداری کند. پروژه‌ای که با قیمت دو برابری خریداری می‌شود و نهایتا هم چیزی جز زیان خالص نصیب سهامداران «وهنر» نمی‌کند.

در تشریح این ضرر مالی می‌بایست گفت که فیلم سینمایی ضعیفی مانند ناگهان درخت را در حالی بیش از ۲ برابر قیمت یعنی ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به گروه توسعه هنر می‌فروشند که آورده آن برای شرکت کمی بیش‌از ۴۰۰ میلیون تومان بوده است.

انیمیشن آخرین داستان

دیگر فصل مشترک احسان رسول اف با گروه توسعه هنر، انیمیشن آخرین داستان است. آخرین داستان انیمیشنی با اقتباس از داستان ضحاک در شاهنامه است.

این پروژه که تولید آن بیش از ۱۰ سال طول کشید، حاصل سرمایه‌گذاری و شراکت احسان رسول اف با برادران رهگذر در استدیو "هورخش" بود که پس از اتمام کار، به ناگهان گروه توسعه هنر یعنی مجموعه‌ای که جلال رسول‌اف رئیس هیات مدیره آن است تصمیم به سرمایه‌گذاری در آن می‌گیرد و در سال ۱۳۹۷ با مبلغی گزاف ۲۲ میلیارد تومان ۸۴ درصد سهام هورخش توسط گروه توسعه هنر خریداری می‌شود.

شرکتی که تنها دارایی آن ۱۰۰ نفر پرسنل با مجموع حقوق سالیانه ۴.۵ میلیارد تومان است و البته یک دارایی مهم دیگر، انیمیشن آخرین داستان به تهیه‌کنندگی احسان رسول‌اف! موضوعی که علیرغم حضور پدر احسان رسول اف در هیات مدیره شرکت طرف قرارداد، بدون هیچ واهمه‌ای از رصد نهادهای مسئول صورت می‌گیرد.

نکته قابل تامل ماجرا، زیان هنگفتی است که در اثر این معامله به شرکت و سهامداران وارد می‌شود به طوری که انیمیشنی که با چنین هزینه گزافی خریداری می‌شود، با فروش کمتر از ۴۰۰ میلیون تومان مواجه می‌شود.

خریداری آثار هنری

اما نقاط مشترک احسان رسول اف با گروه توسعه هنر تنها به سینما و انیمیشن ختم نمی‌شود، همانگونه که در گزارش قبلی گفته شد، احسان رسول اف از سال ۱۳۸۸ گالری را تحت عنوان گالری محسن که یکی از ساختارشکن‌ترین گالری‌های کشور است تاسیس می‌کند که در حوزه هنرهای تجسمی و آثار هنری فعال است.

برابر اسناد موجود، تحت عنوان شرکت گسترش هنر ماندگار آویژه در مدت زمان کوتاهی حدود ۷ میلیارد تومان اثر هنری از گالری محسن تحت مدیریت احسان رسول‌اف خریداری شده که به اعتقاد برخی کارشناسان، با قیمت بیش از دو برابر ارزش واقعی خریداری شده است.

آنچه واضح است، قراردادها و مراودات مالی احسان رسول‌اف با هلدینگی در حوزه اقتصاد هنر است که با شعار توسعه فعالیت‌های هنری آغاز به کار کرد اما در عمل تبدیل به بازویی برای تامین مالی یک بازداشتی امنیتی با سوابق متعدد ضدامنیتی در حوزه هنر و اسپانسری اقدامات ضد نظام شد.

با نگاهی به عملکرد این مجموعه اقتصادی از ابتدای شکل‌گیری تاکنون می‌توان به این نتیجه رسید که گروه توسعه هنر ذیل بانک آینده طی سال‌های اخیر به حیاط خلوتی دنج برای خانواده رسول‌اف تبدیل شده تا در سایه بی‌توجهی مدیریت بانک بعنوان مجموعه بالادستی آن، ید طولایی در تامین مالی اقدامات ضدامنیتی در حوزه هنر داشته باشد.

در قسمت بعد به ارتباط این تیم با «شبکه پارتنرها» خواهیم پرداخت؛ شبکه‌ای که مدت‌ها پیش از آغاز اغتشاشات اخیر، در تلاش برای ایفای نقش ضدامنیتی خاص بوده است.

ادامه دارد...